Ds. A. Schot

Catechisatie is voor iedereen

Ds. Schot: Eenvoudigheid sluit diepgang niet uit.
Catechisatiegroepen bestaan uit jongeren die graag met hun handen werken en aanstormende studenten. Uit doeners en denkers. Eenvoudig formuleren is het geheim, vertelt ds. A. Schot. ‘Geestelijke kennis is niet afhankelijk van iemands intelligentie.’

U doceert uit het vragenboekje van ds. Hellenbroek. Is dat een bewuste keuze?
‘Ik heb nooit behoefte gehad aan iets anders. De methode van Hellenbroek is compact en vertrouwd. Ik geloof ook niet dat allerlei werkvormen de stof dichter bij het hart van onze jongeren brengen.’

Hoe is het niveau van de gemiddelde catechisant?
‘Jongeren leren op school bijna geen feiten meer, tegenwoordig draait het onderwijs om vaardigheden en veel minder op kennis. Dat is funest voor de geloofsleer. Dan heb ik het nog niet eens over het feit dat er steeds minder gelezen wordt, ook in onze gezindte. Daarom geef ik op catechisatie en een enkele keer zondags tijdens de preek bewust wel eens wat literatuurtips, zoals het ABC van Alexander Comrie.’

Hoe probeert u jongeren te bereiken tijdens catechisatie?
‘Een eerste vereiste is eenvoudig formuleren. Eenvoudig onderwijs hoeft voor intelligente jongelui niet afstotend te zijn, want eenvoud sluit diepgang niet uit. De Heere Jezus zegt in Mattheus 11: 25:, Ik dank U, Vader! Heere des hemels en der aarde! dat Gij deze dingen voor de wijzen en verstandigen verborgen hebt, en hebt dezelve den kinderkens geopenbaard. ’’ Zo laat God in Zijn Woord zien dat geestelijke kennis niet een bepaald intelligentieniveau vereist. God is vrij, hij kan eenvoudige mensen veel meer geestelijke kennis geven dan geleerden. Ik hoorde eens van een grootvader die aanwezig was bij de buluitreiking van zijn kleinzoon. Toen de professor in de theologie zijn toespraak geëindigd had, vroeg de man: Wat ken u er zelf van? Waarop de theoloog hem niet-begrijpend aankeek.’ Ik ken niet bestudeerde catechiseermeesters die zeer gewaardeerd worden door studerende jongeren.

Hoe legt u de stof uit?
‘Ik probeer zoveel mogelijk aan de hand van voorbeelden zaken uit te leggen. Vroeger gaf ik les in het basisonderwijs, dat komt me bij het geven van catechisatie vaak goed van pas. Regelmatig maak ik gebruik van het bord. Daar schrijf ik kernwoorden en moeilijke begrippen op en leg ze dan een voor een uit. Juist voor jongeren die moeite hebben met leren, biedt deze aanpak structuur.’

Vormen moeilijke begrippen geen obstakel voor jongeren?
‘Bewust wil ik begrippen als rechtvaardigmaking en heiligmaking blijven gebruiken. Dit soort kernwoorden zijn namelijk niet te vervangen. Ze keren of in de preek en anders wel in de formulieren en de belijdenisgeschriften steeds opnieuw terug.’

Een catechisatiegroep is heel divers. Hoe houdt u rekening met de verschillen?
‘Er zijn jongeren die veel moeite hebben het leren van de vragen. Zij hoeven, in overleg met hun ouders, minder vragen te leren dan de rest van de groep. Sommige jongeren voelen zich onzeker. Daarom heb ik gekozen voor schriftelijke overhoring. Dat hoeven zij zich niet druk te maken over hoe ze overkomen in de groep. Er zijn ook jongeren die heel goed kunnen leren. Zij mogen zich, als ze dat willen, aansluiten bij een hogere leeftijdscategorie. Voor de studerende jeugd wordt een aparte avond belegd, omdat zij met heel eigen vragen rondlopen, gezien de omgeving waarin ze verkeren.’

Komen jongeren tijdens catechisatie wel eens met geestelijke vragen over de brug?
‘Als het over geestelijke zaken gaat, bemerk ik nogal eens schroom. Ik denk dat dat deels te maken heeft met de Veluwse volksaard. Bovendien, jongeren zullen daar in een groep niet snel mee te koop lopen. Onlangs is via de plaatselijke kerkbode mijn mailadres bekend geworden.  Ik merk dat jongeren daar positief gebruik van maken..’

Wat wilt u jongeren meegeven aan het begin van het catechisatieseizoen?
Jonge vrienden, waardeer dat je van de Heere de gelegenheid krijgt om naast het gewone onderwijs dit kerkelijk onderwijs te mogen volgen. Het is eenvoudig, en toch zo diepgaand. Zie het niet als een last, maar als een groot voorrecht. Bedenk dat de zorg voor je ziel van groter waarde is dan de zorg voor je verstand. De kerk heeft van de Heere de taak gekregen om daar zorg voor te dragen. Ds. G.J. van de Noort zei vroeger eens in zijn preek: als je twee zielen had, zou ik zeggen, waag er één aan, maar je hebt er maar één!  Dat vraagt uiterste voorzichtigheid. Ik hoop dat er onder jullie veel als Timotheus zijn, waarvan Paulus schrijft: En dat gij van kinds af de heilige Schriften geweten hebt, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof, hetwelk in Christus Jezus is.

Jan Mark ten Hove